Aktualna sytuacja epizootyczna na terenie kraju i powiatu

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Oleśnicy przekazuje informacje dotyczące aktualnej sytuacji epizootycznej na terenie powiatu oleśnickiego, związanej z występowaniem chorób zakaźnych u zwierząt na terenie kraju jak i za granicą.

Pryszczyca

Pierwsze po 37 latach ognisko choroby w Niemczech zostało potwierdzone w styczniu 2025 r., a kolejne w marcu i kwietniu na terytorium Węgier i Słowacji. Polska obecnie jest uznana za kraj urzędowo wolny od tej choroby. Zgodnie z komunikatem Głównego Lekarza Weterynarii z dnia 7 maja 2025 r. w Polsce nie ma pryszczycy i nie ma podejrzeń ewentualnej transmisji wirusa na terytorium RP. Służby nadal utrzymują kontrole prowadzone na 7 przejściach granicznych, do których przekierowany jest cały ruch pojazdów transportujących m.in. żywe zwierzęta parzystokopytne. Hodowcy, którzy utrzymują zwierzęta z gatunków wrażliwych na wirusa pryszczycy (bydło, owce, kozy, świnie, jelenie) proszeni są o zminimalizowanie ryzyka transmisji wirusa poprzez zachowanie zasad bioasekuracji, unikanie zakupu do swoich hodowli zwierząt po okazyjnych cenach, nieoznakowanych, bez dokumentów pochodzenia, o nieznanym statusie zdrowotnym. Objawy sugerujące zakażenie zwierzęcia to: gorączka, apatia, spadek apetytu, pojawienie się pęcherzy na języku, wargach, błonach śluzowych, w okolicy racic lub wymion, a także nagłe upadki.

Wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI) oraz rzekomy pomór drobiu (ND)

W 2024 roku w Polsce stwierdzono łącznie 50 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków w gospodarstwach komercyjnych, natomiast na dzień 15 maja 2025 r., od początku 2025 r. potwierdzono już 85 ognisk obejmujących gospodarstwa komercyjne oraz 37 ognisk u ptaków dzikich.

W zakresie rzekomego pomoru drobiu, w  gospodarstwach komercyjnych w 2024 roku w Polsce stwierdzono łącznie 21 ognisk, a w roku 2025 do 15.05.2025 r. takich ognisk odnotowano 26. Obszar najczęstszego występowania ND w naszym kraju to głównie część centralna i wschodnia Polski.

Na terenie województwa dolnośląskiego od początku roku 2025 nie stwierdzono ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków ani ognisk rzekomego pomoru drobiu na fermach komercyjnych. Najbliższe ognisko ND potwierdzono w lutym 2025 r. na fermie indyków rzeźnych w województwie wielkopolskim, w powiecie sieradzkim, a najbliższe ogniska HPAI w powiecie rawickim, krotoszyńskim, ostrzeszowskim i kępińskim (województwo wielkopolskie).

W związku ze znacznym wzrostem zachorowań drobiu na ND w stosunku do poprzednich lat, 28 kwietnia 2025 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał rozporządzenie w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem rzekomego pomoru drobiu. Rozporządzenie nakłada nowe obowiązki na hodowców utrzymujących kury i indyki, a będących pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej, czyli fermy komercyjne, działalności polegające na prowadzeniu sprzedaży bezpośredniej oraz rolniczego handlu detalicznego. Obowiązki hodowców zostały rozszerzone o wzmożone zasady bioasekuracji oraz wymóg wykonywania szczepień ochronnych kur i indyków przeciwko wirusowi ND zgodnie z programem szczepień zatwierdzonym przez lekarza weterynarii sprawującego opiekę nad daną fermą.

W związku z wygaszeniem ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków dotyczącego przypadku u ptaka dzikiego na terenie powiatu namysłowskiego, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Oleśnicy wydał w dniu 6 maja 2025 r. rozporządzenie Nr 1/2025 r. uchylające wcześniejsze ograniczenia, m. in. obecnie zniesiony jest zakaz utrzymywania drobiu w zamknięciu oraz zakaz gromadzenia drobiu na targach, pokazach, wystawach i konkursach na terenie powiatu oleśnickiego. Niezależnie od tego, każda osoba utrzymująca drób powinna stale zachowywać szczególną ostrożność, tak aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusów.

Wścieklizna

Na podstawie wyników badań laboratoryjnych w 2025 r. stwierdzono w sumie 12 ognisk wścieklizny: 5 w woj. podkarpackim i 7 w woj. lubelskim. Ostatnie ognisko stwierdzono u lisa w dniu 5 maja w woj. podkarpackim, w powiecie leskim.

W całej Polsce na właścicielach psów ciąży obowiązek wykonywania u nich szczepień przeciwko wściekliźnie. Pierwsze takie szczepienie powinno zostać wykonane między 12. a 16. tygodniem życia, natomiast kolejne powtarza się nie rzadziej niż co 12 miesięcy przez całe życie.

Zaleca się także szczepienie przeciwko wściekliźnie kotów wychodzących, które ze względu na tryb życia mogą być bardziej narażone na zarażenie.

Wścieklizna jest chorobą przenoszoną głównie przez zwierzęta dziko żyjące, dlatego w przypadku znalezienia martwego zwierzęcia (np. lis, nietoperz) na terenie powiatu oleśnickiego fakt ten należy zgłosić do Powiatowego Lekarza Weterynarii w Oleśnicy.

ASF

W 2025 roku sytuacja epidemiologiczna ASF w Polsce uległa pogorszeniu. Na dzień 12.05.2025 r. potwierdzono 2036 ognisk ASF u dzików, co stanowi wzrost o 61% w porównaniu do całego 2024 roku. Najwięcej przypadków odnotowano w województwach pomorskim i wielkopolskim, które stały się epicentrum tegorocznej epidemii.

Aktywnie realizowane są działania zgodne z wytycznymi Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) nr 2023/594, m.in. poprzez wyznaczanie stref objętych ograniczeniami (obszar objęty ograniczeniami I, II i III), prowadzenie odstrzału, stały monitoring populacji dzików oraz egzekwowanie zasad bioasekuracji w gospodarstwach.

W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, posiadacz zwierzęcia (lub osoba mająca kontakt ze zwierzętami, w szczególności przy wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych) jest obowiązany do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio lub za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem.

Rozszerzone informacje dotyczące wymienionych chorób zakaźnych, w szczególności opis objawów, drogi transmisji czynników zakaźnych, zalecenia, bieżące informacje o aktualnej sytuacji epizootycznej, materiały edukacyjne oraz przywołane akty prawne są publikowane na stronie internetowej Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Oleśnicy.

Wersje archiwalne